kritika objavljena na XXZ
2022.
Režija: Radislav Jovanov Gonzo
Scenario: Radislav Jovanov Gonzo, Jasna Žmak
Uloge: Aleksandra Naumov, Rakan Rushaidat, Judita Franković, Krešimir Mikić, Hrvoje Barišić, Dražen Pavalić
Ponekad se dogodi da jedan film postane žanr za sebe. Alien. Rambo. Big Chill. Big Chill? Da, Big Chill, drama o okupljanju starog društva nad grobom mrtvog prijatelja, ima svoje klonove, i to još koliko… Uglavnom su ti klonovi istog američkog porekla kao i original, ali koncept je takav da se bez problema može prevesti u bilo koji kulturološki kontekst jer zapravo svaki od njih priznaje koncept starog društva čijim su se pripadnicima životni putevi razišli.
Snimatelj i reditelj muzičkih videa i kratkometražnih filmova Radislav Jovanov Gonzo je upravo žanr “Big Chill klona” izabrao za obrazac u koji će umetnuti svoj dugometražni rediteljski prvenac. Punim plućima je svoju premijeru imao u Puli, kao jedno od brojnih debitantskih ostvarenja u nacionalnoj konkurenciji i u zapravo retko kad tako ujednačenom izdanju najstarijeg hrvatskog filmskog festivala. Hrvatski film, dakle, dobio je svoj “Big Chill klon” u formi Gonzovog filma.
Pravila žanra se poštuju od početka. Pokojnik mora biti briljantan i pomalo (ili malo više) lud, usamljenički tip koji umire sam i iznenada. U ovom slučaju, to je Oleg (Pavalić). Osoba koja je ostala u najbliskijim odnosima s njim, Biba (pozorišna glumica Aleksandra Naumov u svojoj prvoj ulozi u dugometražnom filmu) dobija u amanet da organizuje sahranu i okupi staro društvo. Ekipu su, osim nje i pokojnika, sačinjavali još Febra (Rushaidat), trenutno taksista, Mišo (Barišić), trenutno kuvar i vlasnik picerije, kao i par Danko (Mikić) i Zorka (Franković) koji živi u inostranstvu, tačnije u Amsterdamu i vodi alternativno-hipsterski životni stil sa veganskim restoranom kao izvorom prihoda.
Vreme koje imaju na raspolaganju im je ograničeno jer Danko i Zorka moraju da se vrate svojim obavezama, pa su kremacija i karmine, zapravo oproštajna “žurka” ili pijanka u Olegovom stanu morale biti ubrzane i zgusnute. Ekipi je upravo taj stan svojevremeno bio mesto okupljanja, a napijanje i drogiranje uz povremene seksualne eskapade osnovni modus druženja, pa naravno da iz prošlosti postoje određeni neraščišćeni računi, pa će se atmosfera polako usijavati tokom te jedne noći, uz hranu, piće i selekciju lakših ili malo težih droga, kao i uz muziku od sačinjenu od starijih i nešto novijih, ali svakako retro-hitova.
Gonzo je svakako iskusan direktor fotografije sa svojim stilom, pa ne čudi da je Punim plućima dosta stilizovan film koji, poput Gonzovih snimateljskih radova, pronalazi lepotu u najobičnijim prizorima Zagreba i njegovog urbanog života. Ono što čudi je to da Gonzo fotografiju nije preuzeo na sebe, nego je angažovao Stanka Hercega koji verno prati njegove instrukcije. Iz rediteljevog iskustva s muzičkim spotovima dolazi i dužna pažnja posvećena detaljima “soundtracka” koji su nužni za generacijski film, s tom razlikom da Gonzo možda ne govori o svojoj generaciji, već o onoj desetak ili petnaestak godina mlađoj. Na poziciji montažerke ima, pak, svoju suprugu Anitu Jovanov koja razume njegove ideje, pa joj nije teško složiti sve u koherentnu celinu.
Opet, Punim plućima je izrazito glumački film, pa je sinergija među glumcima u svojim ulogama nužna. Za Krešimira Mikića i Juditu Franković već važi da su rutinirani glumci, kao i Rakan Rushaidat kojem njegova nervozna uloga fino leži, dok se za Hrvoja Barišića može reći da njegov potencijal nije u potpunosti iskorišćen u hrvatskom filmu. Otkrovenje filma, pak, je Aleksandra Naumov koja zapravo ima i najfinije uglašenu ulogu.
Na kraju, Punim plućima možda ne opravdava svoj naslov, jer nije reč o nekom ludo hrabrom i beskompromisnom filmu, već prilično žanrovski-tipskom. Ali makar nije mrtav, nego zapravo diše, što je sasvim dovoljno. Pogotovo u hrvatskom kontekstu u kojem je Gonzov dugometražni prvenac prvi film svoje vrste.