kritika objavljena na XXZ
2022.
režija: Martin Campbell
scenario: Dario Scardapane (prema romanu Jefa Geeraertsa i filmskom scenariju Carla Joosa i Erika Van Looya)
uloge: Liam Neeson, Guy Pearce, Monica Bellucci, Taj Atwal, Harold Torres, Ray Stevenson, Mia Sanchez
Namrgođeni Liam Neeson sa pištoljem u ruci na filmskom posteru, i to po drugi put ove godine, nikako ne može biti dobar znak: to znači da se nekada ozbiljan dramski glumac ušančio u žljeb akcionih trilera za jednokratno gledanje i brzi zaborav. Dešavalo se to i drugim glumcima, setimo se samo štanceraja u koji je Bruce Willis upao (dobro, za to smo nedavno dobili tužno opravdanje) ili nekritičkog prihvatanja uloga koje je Nicolas Cage praktikovao u jednoj fazi svoje karijere pre nego što ju je oživeo pamtljivim ulogama u nesvakidašnjim filmovima.
Za Liama Neesona, dakle, ima nade, ona se čak vidi i u laganoj (auto-)ironiji za šta kao primer najbolje služi Cold Pursuit, američki „remake“ norveškog trilera In Order of Disappearance (čak je i reditelj oba filma isti, Hans Petter Moland), pa i u tome da ga pozivaju u filmove drugog žanrovskog okvira kao što su Ordinary Love i Made in Italy. Uostalom, i sama transformacija od dramskog glumca do akcijaša je, kao takva, put kojim se ređe ide, naročito u Neesonovim godinama.
I za sam film Memory makar na papiru postoji nada da je bolji od proseka recentnih „neesonijada“. Prvi detalj je banalan: na posteru je glumac slikan iz profila, umesto „en face“, što može značiti da je Memory ipak nešto drugačiji film. Drugi faktor je reditelj Martin Campbell koji je već dva puta uspeo oživeti Bond-franšizu s filmovima Golden Eye i Casino Royale, koji ima iskustva i sa spektaklima, a koji se ipak najbolje snalazi u okviru akcionih trilera. Treći i možda najvažniji je činjenica da je Memory „remake“ belgijske krimi-triler-drame The Memory of a Killer bazirane na konceptu plaćenog ubice koji klizi u demenciju i koji mora da se suoči i sa svojim nedelima iz prošlosti, ali i sa trenutnom grozotom sveta koji ga okružuje.
Scenario za Memory, pak, od originala zadržava koncept plaćenog ubice kojeg sve više preuzima bolest, te zaplet koji se vrti oko lanca prostitucije, ali je dramski momenat žrtvovan radi gomilanja tek ugrubo skiciranih pod-zapleta i akcionih sekvenci. To ne treba da čudi, budući da se scenarista Dario Scardapana kalio na televizijskim serijama. Jedino što je u scenariju temeljno odrađeno je „amerikanizacija“, odnosno rekontekstualizacija u okruženje Teksasa i Meksika, dok obe teritorije „igra“ Bugarska, i inače standardna lokacija za snimanje generičkih evropskih i američkih akcionih filmova na engleskom jeziku.
Sa svoje strane, Campbell se posvećuje režiji onoliko koliko mu je neophodno da naplati honorar i ne puno više od toga. Jedini tračak inspiracije se vidi u ponekad zanimljivim kasting-izborima koji mogu poslužiti kao svojevrsna referenca. Primera radi, izbor Guya Pearcea, zvezde još jednog osunčanog trilera kojem je glavni element zapleta izgubljeno pamćenje (Memento, naravno) za Neesonovog glumačkog partnera s kojim sklapa savezništvo je solidan štos. Takođe, i izbor malo poznatih Taj Atwal i Harolda Torresa za manje uloge je interesantan i signalizira da bi njih dvoje mogli i u budućnosti pronalaziti angažmane na rubovima Hollywooda. Liam Neeson je postojan, iako ne impozantan, a i to može ići „na dušu“ Campbellu koji ga nije razigrao, dok je Monica Bellucci apsolutni „miscast“, pre svega zbog ničim opravdanog nedefinisano stranog akcenta, što možda znači samo da joj je engleski loš, a da su producenti štedeli na vokalnom treningu.
Kada se sve sabere i oduzme, Memory deluje kao promašena prilika da se razigra koncept „neesonijade“ i da se na taj način iskoristi glumački potencijal koji Liam Neeson još uvek poseduje. Umesto ozbiljnog i intrigantnog filma, dobili smo tek gledljivu varijaciju na temu već viđenih akcionih trilera iz američkog pograničnog okruženja. Memory je kao nekakav Sicario u „light“ verziji, a Martin Campbell ni u kojem slučaju nije Denis Villeneuve. Nema tu ničeg za pamćenje...